Η μάχη των συμβόλων είναι μάχη για τη Δημοκρατία// Όχι στην στρατιωτικοποίηση του «Άγνωστου Στρατιώτη» , γράφει ο Αντώνης Κασσιμάτης (*)
(*) μέλος της ΚΕ του Συριζα – Προοδευτική Συμμαχία
Η μάχη των συμβόλων είναι πάντα κρίσιμη σε μια Δημοκρατία. Γιατί εκεί, στα σύμβολα, δοκιμάζεται η αντοχή της.
Το Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη, η Πλατεία Συντάγματος, το ίδιο το Κοινοβούλιο — ανήκουν σε όλους τους πολίτες.
Και η Δημοκρατία δεν φυλάσσεται με όπλα. Φυλάσσεται με εμπιστοσύνη, συμμετοχή και ελευθερία.
Η μάχη των συμβόλων είναι μάχη για τη Δημοκρατία
Η κυβέρνηση σχεδιάζει να αναθέσει τη φύλαξη του Μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη στον Στρατό, με το πρόσχημα ότι ο χώρος δεν πρέπει να γίνεται «πεδίο διαμαρτυριών».
Μια τέτοια απόφαση όμως συνιστά βαθιά αντιδημοκρατική εκτροπή και πλήγμα στη συλλογική μας μνήμη.
Ας ξαναπούμε τα αυτονόητα.
Κάθε μνημείο είναι προϊόν μιας ιστορικής στιγμής. Έτσι και το Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη σχεδιάστηκε μέσα σε ένα μεσοπολεμικό, αυταρχικό περιβάλλον, αλλά με τον χρόνο μετατράπηκε σε σύμβολο της Δημοκρατίας.
Τιμά τους αφανείς, τους ανώνυμους που χάθηκαν στα μέτωπα των πολέμων, όπως και τα αντίστοιχα μνημεία σε όλη την Ευρώπη.
Ήταν ένα μνημείο φτιαγμένο για να υποδέχεται τα πλήθη, για να φιλοξενεί τελετές, επετείους, συγκεντρώσεις, γι’ αυτό και η αρχιτεκτονική του διαφέρει από εκείνη των άλλων ευρωπαϊκών μνημείων.
Και πράγματι τα υποδέχθηκε: πάνω στις πλάκες του έγιναν μεγαλειώδεις τελετές, αλλά και ιστορικές συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας.
Μπροστά στο Κοινοβούλιο, ο χώρος του Άγνωστου Στρατιώτη έγινε το σημείο όπου η λαϊκή φωνή συναντά τη δημοκρατική εξουσία.
Έτσι συμβαίνει πάντα με τους τόπους μνήμης.
Φαίνονται αναλλοίωτοι, αλλά στην πραγματικότητα ζουν μέσα στο παρόν, αποκτούν νέα νοήματα και λειτουργίες, εκφράζουν τα αιτήματα και τις αγωνίες κάθε εποχής.
Δεν μπορούμε να σκεφτούμε το Μνημείο αποκομμένο από τον χώρο του και τις συνδηλώσεις που γεννά η Πλατεία Συντάγματος – ο κατεξοχήν δημόσιος τόπος της δημοκρατικής έκφρασης, από το 1843 και τη διεκδίκηση Συντάγματος έως σήμερα.
Η πρόσφατη παρουσία του Π. Ρούτσι, ενός ανθρώπου που βρισκόταν σε οριακή απεργία πείνας, δεν «μόλυνε» το Μνημείο ούτε αλλοίωσε τον χαρακτήρα του.
Αντίθετα, ανέδειξε ένα μείζον ζήτημα για τη Δημοκρατία, συνδέοντας την τραγικότητα της διαμαρτυρίας με το βάρος του αιτήματος.
Τα μνημεία αντέχουν τέτοιες στιγμές — γιατί ζουν μαζί με την κοινωνία.
Αυτό που πραγματικά τραυματίζει τη δημοκρατική μας συνείδηση δεν είναι η παρουσία ενός απεργού πείνας, αλλά η κυβερνητική απόφαση που μοιάζει με ποινή στην ίδια την ιστορία του μνημείου.
Όσοι μελετούν το παρελθόν γνωρίζουν καλά:
Οι χρήσεις και οι λειτουργίες των μνημείων δεν καθορίζονται από κυβερνητικές αποφάσεις, αλλά από τις προσδοκίες, τις ανάγκες και τα αιτήματα των κοινωνιών.
Μια τέτοια απόφαση, λοιπόν, δεν «κλείνει» ένα κεφάλαιο. Αντίθετα, ανοίγει ένα νέο και ανησυχητικό:
ένα κεφάλαιο στρατιωτικοποίησης του δημόσιου χώρου και περιορισμού της λαϊκής φωνής.
Γιατί ας μην ξεχνάμε:
1️⃣ Μνημείο είναι εθνικό, όχι στρατιωτικό.
2️⃣ Βρίσκεται μπροστά στο Κοινοβούλιο, σύμβολο της λαϊκής κυριαρχίας.
3️⃣ Από τη διεκδίκηση Συντάγματος το 1843 έως σήμερα, η Πλατεία Συντάγματος είναι ο κατ’ εξοχήν δημόσιος χώρος της Δημοκρατίας.
4️⃣ Η ανάθεση της φύλαξης στον Στρατό σημαίνει να φέρεις τον στρατό απέναντι στους πολίτες, όπως κάνουν αυταρχικά καθεστώτα. Είναι η λογική του Τραμπ που έβγαλε την Εθνοφρουρά στους δρόμους, προκαλώντας διεθνή κατακραυγή.
Η μάχη των συμβόλων είναι πάντα κρίσιμη σε μια Δημοκρατία.
Γιατί εκεί, στα σύμβολα, δοκιμάζεται η αντοχή της.
Το Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη, η Πλατεία Συντάγματος, το ίδιο το Κοινοβούλιο — ανήκουν σε όλους τους πολίτες.
Και η Δημοκρατία δεν φυλάσσεται με όπλα.
Φυλάσσεται με εμπιστοσύνη, συμμετοχή και ελευθερία.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην
Ανακάλυψε περισσότερα από ΣΥΡΙΖA - Προοδευτική Συμμαχία - ΝΕ Ζακύνθου
Εγγραφείτε για να λαμβάνετε τις τελευταίες αναρτήσεις στο email σας.
