ΣΥΡΙΖA – Προοδευτική Συμμαχία – ΝΕ Ζακύνθου

Το μυστικό μονοπάτι για τη «θυσία» της Αγροτικής και του Ταμιευτηρίου αρχίζει πλέον να φωτίζεται, αποκαλύπτοντας ότι στον βωμό που στήθηκε τρόικα, κυβέρνηση και μεγαλοτραπεζίτες περιμένουν ως αρπακτικά να αποκτήσουν έναντι πινακίου φακής δίκτυα απ’ άκρη σε άκρη της χώρας, καταθέσεις και ζεστό χρήμα πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ. Βγάζοντας από τη μέση υγιέστατα πιστωτικά ιδρύματα, όπως τα προαναφερόμενα, που πριν το κούρεμα είχαν πιάσει κορυφή, το χρήμα κατευθύνεται στους τέσσερις σωματοφύλακες του εγχώριου τραπεζικού συστήματος.

Στη σκιά της εκποίησής τους υποκρύπτεται και η αγωνία δύο εκ των τριών εταίρων της μνημονιακής κυβέρνησης να απαλλαγούν από δάνεια ύψους 200 εκατομμυρίων ευρώ που έχουν συνάψει με την Αγροτική Τράπεζα. Άλλωστε, Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ έχουν συνηθίσει να κερδίζουν χωρίς να πληρώνουν.

Ευθύνες, φυσικά, για το πλιάτσικο που επιχειρείται, αναλογούν και στην ανεξάρτητη Τράπεζα της Ελλάδας (ΤτΕ), η οποία με αδιαφανείς διαδικασίες και έωλα επιχειρήματα θέτει -με την υπογραφή της- εκτός μάχης τόσο την ΑΤΕ όσο και το Τ.Τ. Στόχος παραμένει η εξαφάνιση του δημόσιου τραπεζικού τομέα που συμβάλλει στην παραγωγική ανάπτυξη της χώρας και η επικυριαρχία των μεγαλοτραπεζιτών που βάζουν χέρι και στα ευρωπαϊκά προγράμματα, θέτοντας τους δικούς τους επαχθείς όρους. Χαρακτηριστικό είναι ότι ακόμα και για την ένταξη επιχειρήσεων στο ΕΣΠΑ, το οποίο άλλωστε διαχειρίζονται, βάζουν τραπεζικά και όχι επιχειρηματικά κριτήρια για τη χρηματοδότησή τους.

Με επόμενο βήμα την ώθηση 912.000 μικρών επιχειρήσεων που απασχολούν σχεδόν το 60% του ιδιωτικού τομέα στα νύχια των τοκογλύφων που επανεμφανίζονται όταν ουρλιάζουν οι λύκοι. Ενδεικτική και η τοποθέτηση του διοικητή της ΑΤΕ Θεόδωρου Πανταλάκη (σ.σ.: οι άλλοι επικεφαλής των τραπεζών απέφυγαν να εκτεθούν δημόσια και δεν προσήλθαν, αν και είχαν προσκληθεί) ότι «η καταστροφή που επέρχεται είναι οριστική». Ο ίδιος ούτε ενημερώθηκε για τα σχέδια περί καλής και κακής Αγροτικής ούτε ζητήθηκε η γνώμη του για την αναδιάρθρωση της τράπεζας, η οποία ολοκληρώθηκε με θυσίες των εργαζομένων σε αυτήν, καταβάλλοντας την τελευταία διετία το 35% των εισοδημάτων τους. Τι έγιναν όλα τα χρήματα που εξοικονομήθηκαν; Αέρας κοπανιστός στη συναλλαγή της τράπεζας με τον μηχανισμό χρηματοδότησης που έχει στηθεί στην Τράπεζα της Ελλάδας, που χρεώνει πανάκριβα, εισπράττει προμήθειες υπέρ του Δημοσίου και εξελίσσεται στο μεγάλο μπαρμπέρη ασφαλιστικών ταμείων, επιμελητηρίων, συλλόγων και κάθε ομάδας που είναι υποχρεωμένη από τον νόμο να διατηρεί τα αποθεματικά της στην Κεντρική Τράπεζα της χώρας.

Αυτά και άλλα πολλά αποκαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια της επιστημονικής ημερίδας με θέμα την «ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, το μέλλον της Αγροτικής τράπεζα και του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου-Επιπτώσεις στην οικονομία και την κοινωνία» που διοργάνωσε ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ το απόγευμα της Πέμπτης σε ξενοδοχείο της Αθήνας. Τις βασικές θέσεις ανέπτυξαν ο βουλευτής Γιώργος Σταθάκης, η Κερασίνα Ραυτοπούλου, μέλος του Τμήματος Οικονομικής Πολιτικής και η Βάλια Αρανίτου, καθηγήτρια Πανεπιστημίου Κρήτης. Συμπερασματικά, οι εισηγήσεις όσων ανέβηκαν στο βήμα υπογράμμισαν να παραμείνουν δημόσιες ΑΤΕ και Τ.Τ., να θεσμοθετηθούν κανόνες διαφάνειας για τη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος και να προστατευθεί το δημόσιο χρήμα που δόθηκε και θα δοθεί προκειμένου να πατήσουν γερά τα πήλινα πόδια των ιδιωτικών τραπεζών.

Οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ

Με στόχο ένα τραπεζικό σύστημα στην υπηρεσία του Δημοσίου συμφέροντος, και μια νέα εποικοδομητική σχέση τραπεζών και κοινωνίας, ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ (σ. σ. εισηγητής Γιάννης Δραγασάκης) προτείνει δέσμη μέτρων για τη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος στην Ελλάδα. «Μας ενδιαφέρουν οι τράπεζες, ως Αριστερά, λόγω της ευρύτερης κοινωνικής και οικονομικής λειτουργίας που ασκούν, λόγω του ότι είναι ο αιμοδότης της κοινωνίας και επιπλέον επειδή μας ενδιαφέρει η ασφάλεια των καταθέσεων που αποτελούν την αποταμίευση της κοινωνίας», υπογραμμίζεται χαρακτηριστικά.

Ο δεκάλογος των προτάσεων έχει ως εξής:

1. Ο σκοπός και η αρχιτεκτονική του τραπεζικού συστήματος

Το τραπεζικό σύστημα πρέπει να υπηρετεί τις ανάγκες της κοινωνίας και να λειτουργεί υπό τον έλεγχό της. Οι συγκεκριμένες μορφές ενός τέτοιου συστήματος ποικίλουν. Σε κάθε περίπτωση αναφερόμαστε σε ένα τραπεζικό σύστημα το οποίο θα έχει έναν ισχυρό δημόσιο πυλώνα ως βασική ατμομηχανή του. Επίσης, να υπάρξουν:

– Διευρυνόμενος χώρος συνεταιριστικών τραπεζών, υπό την ανάλογη βεβαίως εποπτεία.

-Τράπεζες ειδικού σκοπού. Τράπεζες για τη χρηματοδότηση των δημοσίων επενδύσεων. Από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 είχαμε την ιδέα ότι θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια τράπεζα δημοσίων επενδύσεων που μέσω αυτής να γίνεται και η διαχείριση των πόρων του ΕΣΠΑ, αλλά και άλλες τράπεζες οι οποίες θα μπορούσαν να υπηρετήσουν ειδικότερους σκοπούς όπως είναι η τοπική και η περιφερειακή ανάπτυξη.

2. Δημόσια ιδιοκτησία και κοινωνικός έλεγχος στις τράπεζες που λειτουργούν με δημόσιο χρήμα

Όπου υπάρχει δημόσιο χρήμα πρέπει να υπάρχει δημόσιος έλεγχος και έτσι πρέπει να εφαρμοσθεί και σήμερα με αφορμή την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Όσες δηλαδή τράπεζες ανακεφαλαιοποιηθούν χρησιμοποιώντας δημόσιους πόρους πρέπει να τεθούν υπό δημόσια ιδιοκτησία και κοινωνικό έλεγχο. Αυτό σημαίνει ότι οι μετοχές πρέπει να είναι κοινές και μετά ψήφου. Και αυτό το καθεστώς πρέπει να υπάρχει όσο θα υπάρχει το χρέος, το οποίο θα δημιουργηθεί για την επίτευξη της ανακεφαλαιοποίησης.

3. Τρόποι ελέγχου

Οι έλεγχοι δεν πρέπει να γίνονται μόνο από τα πάνω αλλά και από τα κάτω. Πρέπει να έχουν λόγο όλοι όσοι χρησιμοποιούν τις τράπεζες: Οι επαγγελματίες, οι βιοτέχνες, οι αγρότες, οι ίδιοι οι εργαζόμενοι των τραπεζών, χωρίς βεβαίως αυτό να πάρει μια μορφή συντεχνιασμού, υπεράσπισης δηλαδή μόνο των ιδιαίτερων συμφερόντων της κάθε κοινωνικής ομάδας ξεχωριστά, αλλά της υπεράσπισης του κοινού συμφέροντος.

4. Πολιτική των τραπεζών

Το πιο κρίσιμο ίσως ζήτημα στις τράπεζες είναι η πολιτική τους, το πώς λειτουργούν, με τι κριτήρια πιστοδοτούν και γενικότερα ασκούν την πολιτική τους.

Πρέπει να πάμε σε ένα μοντέλο που οι τράπεζες θα πρέπει να χρηματοδοτούν και να στηρίζουν τους στόχους μιας ποιοτικά στοχευμένης ανάπτυξης με όρους βεβαίως που θα είναι οικονομικά βιώσιμοι και για τις τράπεζες και για τις επενδύσεις και τις λειτουργίες που θα χρηματοδοτούνται. Δεν πρέπει να είναι οι τράπεζες εκείνες που θα κρίνουν εάν θα πρέπει να δίνουν τα δάνειά τους στην κατανάλωση, επειδή εκεί ενδεχομένως υπάρχει μεγαλύτερο ή μπορεί να υπάρξει μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους, ούτε μπορούν να καθορίζουν τη δομή της οικονομίας.

5. Τρόπος διοίκησης των τραπεζών

Πρέπει να θεσπιστεί ένα μοντέλο διοίκησης των τραπεζών με βάση συγκεκριμένους στόχους, με βάση συμφωνίες οι οποίες θα υπογράφονται με την εκάστοτε διοίκηση. Οι διοικήσεις πρέπει να αναλαμβάνουν μέσα από συγκεκριμένα συμβόλαια για την εκπλήρωση συγκεκριμένων στόχων και η αξιολόγηση των διοικήσεων θα πρέπει να γίνεται με βάση τα αποτελέσματα σε σχέση μ’ αυτούς τους στόχους που θα πρέπει να εκπληρώνουν. Πρέπει να επιδιώκεται η ανάδειξη διοικήσεων μέσα από τις ίδιες τις τράπεζες, εφόσον αυτό είναι δυνατόν.

6. Μέτρα ανακούφισης των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, των μικρών επιχειρήσεων, των αγροτών

Πρέπει να εφαρμοστούν άμεσα μέτρα ανακούφισης των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, των μικρών επιχειρήσεων, των αγροτών στο πλαίσιο μιας ευρύτερης δημόσιας πολιτικής, η οποία θα έχει τριπλό στόχο: πρώτο, να ανακουφίσει τους δανειολήπτες. Δεύτερο, να δημιουργήσει προϋποθέσεις

ανάκαμψης, και τρίτο, να βοηθήσει και τις ίδιες τις τράπεζες στην εξυγίανσή τους.

7. Νέο σύστημα εποπτείας

Πρέπει να υπάρξει ένα νέο σύστημα εποπτείας, το οποίο να μην επιτρέπει φαινόμενα και σκάνδαλα σαν αυτά που είχαμε με την «Ασπίς Bank», την «Proton Bank» και άλλα λιγότερο εμφανή.

8. Κατάργηση της δυνατότητας σύναψης ή νομιμοποίησης συναλλαγών με εξωχώριες εταιρίες και φορολογικούς παραδείσους

Πρέπει να καταργηθεί η δυνατότητα σύναψης ή νομιμοποίησης συναλλαγών με Offshore εταιρείες και φορολογικούς παραδείσους. Πρέπει να υπάρξει αυστηρή τιμωρία σε τράπεζες και βεβαίως προληπτικά μέτρα για εκείνες οι οποίες υποθάλπουν ή υποβοηθούν τη φοροδιαφυγή.

9. Απαγόρευση της λειτουργίας εισπρακτικών εταιρειών

Πρέπει να απαγορευτεί η λειτουργία εισπρακτικών εταιρειών, να καταργηθούν όλες οι αδικαιολόγητες χρεώσεις σε τραπεζικές συναλλαγές και οι καταχρηστικοί όροι, να γίνει ριζική αναμόρφωση του Τειρεσία, να καταπολεμηθεί ο τραπεζικός αποκλεισμός και να θεσμοθετηθεί η καθολική υπηρεσία για τις τράπεζες, δηλαδή ένα είδος ελάχιστων τραπεζικών υπηρεσιών που θα είναι προσιτές σε όλους τους πολίτες. Να υπάρξουν ειδικά χρηματοπιστωτικά προϊόντα κατάλληλα προσαρμοσμένα για τη στήριξη μορφών αλληλέγγυας οικονομίας, συνεταιριστικής οικονομίας, καθώς και μικρών επιχειρήσεων ελεύθερων επαγγελματιών, πληθυσμιακών ομάδων με ειδικά προβλήματα, όπως ΑμεΑ κ.λπ.

10. Αναβάθμιση του ρόλου των εργαζομένων

Έχει σημασία να αρχίσει ένας διάλογος για την αναγκαία ανασυγκρότηση του συνδικαλιστικού κινήματος, για την αναζωογόνηση μορφών συλλογικής έκφρασης των εργαζομένων, για την ανάπτυξη δεσμών με την κοινωνία, για την ανάπτυξη πρωτοβουλιών με στόχο μια ευρεία κοινωνική συμμαχία και πολιτική συμμαχία, η οποία θα αγωνιστεί για ένα τραπεζικό σύστημα που θα υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον.

Πηγη: Αυγή